De kernwapens in onze wereld

In navolging van de sancties die de VN Veiligheidsraad onlangs heeft opgelegd aan Iran omdat het geen duidelijkheid geeft over de doeleinden van zijn atoomprogramma heb ik besloten om mijn mening hieromtrent neer te schrijven op deze blog.

In een wereld met kernwapens is het onmogelijk om oorlog te voeren zoals dat honderd jaar geleden kon. Oorlogsvoering met machinegeweren en tanks was reeds een grote verandering ten opzichte van voorheen. Maar sinds de atoombom zijn intrede gemaakt heeft, is het niet langer mogelijk om ten tijde van oorlog met de sterkst mogelijke wapens aan te treden. De verwoestende kracht en de onvoorzienbare gevolgen van de atoombom zorgen ervoor dat het niet beschouwd kan worden als een legitiem wapen. Dat zorgt natuurlijk voor problemen als een bepaalde organisatie of een bepaald land dat anders ziet. En laat dat nu net de hedendaagse problematiek zijn. De hele heisa rond het atoomprogramma van Iran gaat over niets anders dan deze probleemstelling. Iran zelf beweert dat haar atoomprogramma enkel burgerlijke doeleinden beoogt, wat natuurlijk ook niet uitgesloten is. De schrik zit er echter bij vooral de Amerikanen, maar ook bij Irans buurlanden, in dat Iran ook aan een atoombom zal werken. Op zich niet zo’n gek idee, aangezien Israël, toch niet bepaald een bondgenoot van Iran, ook beschikt over dergelijke wapens. Is het dan niet normaal dat een land zichzelf gelijk wil bewapenen met zijn tegenstanders?

Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog is er nooit meer een atoombom gebruikt. De Verenigde Staten zien echter Iran in staat daar verandering in te brengen wanneer het daar de kans toe krijgt. Toegegeven, de Iraanse autoriteiten hebben wel meer dan één keer gezegd dat ze graag Israël van de kaart zouden vegen. Dan vraag ik me af of het niet hypocriet is dat net het land met de meeste atoomwapens andere landen wil verbieden om nog maar te beginnen aan een atoomprogramma. De huidige filosofie achter kernwapens, namelijk “de enige reden waarom er geen kernwapens gebruikt worden, is het bestaan van kernwapens”, denkt dat geen enkel land een atoombom durft te gebruiken omdat de mogelijkheid bestaat dat ze dan zelf aangevallen zullen worden door een, waarschijnlijk grotere, kernaanval. Zodoende is het dom om eenzijdig alle kernwapens te verwijderen. We kunnen de VS dus niet verwijten dat ze nog steeds over atoombommen beschikken, ze kunnen er de nodige diplomatieke druk mee uitoefenen. Maar als je deze filosofie doortrekt moet je ook concluderen dat het onwaarschijnlijk is dat Iran haar atoomwapens zou gebruiken moest ze er hebben. Het zou gezien de vijandige relatie met Israel echter wel eerlijker zijn om ook over zulks diplomatiek wapen te beschikken.

Een andere vraag die we ons kunnen stellen is of de VS zich wel in een gerechtigde situatie bevinden om kritiek te uiten op het kernprogramma van Iran. Zij doen dat onder het motto van de wereldvrede. Maar vormt Iran wel zoveel gevaar voor wereldvrede en zijn de VS misschien zelf niet een gevaarlijkere instantie? Laten we niet vergeten dat Amerika tot nog toe het enige land is dat daadwerkelijk een atoomwapen gebruikt heeft. Het heeft daarmee ontzettend veel burgerslachtoffers gemaakt en zich zo, in mijn ogen, bezondigd aan oorlogsmisdaden. De VS eigent zichzelf het recht toe om te mogen beslissen wie er al dan niet mag beschikken over een kernarsenaal, maar tegelijkertijd voeren ze zelf op meerdere plaatsen oorlog. De oorlog in Irak kan men moeilijk als rechtvaardig bestempelen en de praktijken die zich daar (en bij uitbreiding op Guantanamo Bay) hebben afgespeeld zijn alles behalve lovend voor de geciviliseerde Westerse beschaving die de VS wil zijn. Momenteel dreigt de VS zelfs om militair in te grijpen in Iran indien men dat nodig acht. De reden? Vrede! Veel absurder kan ik het me niet voorstellen. Het is hoog tijd dat men in de VN eens begint te bezinnen over de rol die bepaalde landen nog mogen spelen in de hedendaagse wereld. Elk land zou zelf over zijn eigen lot moeten kunnen beslissen en geen enkel land heeft het recht daar preëmptief iets aan te willen doen. Onder leiding van Bush Jr. zijn de oorlogen in Irak en Afghanistan begonnen en momenteel zit Obama er nog steeds mee. Hij is zelfs genoodzaakt extra troepen naar Afghanistan te sturen omdat de oorlog daar nog ver van gewonnen is. Oorlog is niet meer wat het geweest is. Totale verwoesting is een alternatief geworden, het ultieme wapen in zekere zin zelfs. Maar te rechtvaardigen is het niet. Het lijkt me dus duidelijk dat men in de VS eens goed moet gaan nadenken of ze nog wel in hun recht zijn om overal zomaar binnen te vallen en daar honderden, al dan niet duizenden, slachtoffers te maken en dan nog niet de oorlog definitief te kunnen winnen.

Nu, wat denk ik zelf over deze kwestie? Vind ik dat Iran het recht moet hebben om aan een atoombom te werken? Deze vraag kan ik echter enkel met een tweezijdig antwoord beantwoorden. Enerzijds ben ik er absoluut tegen, aangezien ik vind dat geen enkel land of eender welke organisatie het recht zou mogen hebben om een atoombom te hebben. In realiteit zien we echter dat dat lang niet het geval is. De grote wereldmachten hebben allemaal hun eigen kernwapens. Zodoende is ook Iran ook in haar recht als het aan een eigen arsenaal zou willen werken. We mogen geen onderscheid maken tussen de VS en haar bondgenoten en de zogenaamde vijanden daarvan.